Αδερφέ πού πας;

«Αδερφέ πού πας; Kardes Nereye?»  ρωτάει στο ντοκιμαντέρ του ο Ομέρ Ασάν, παραγωγός και σκηνοθέτης. Ο Ομέρ, Πόντιος από την Τουρκία, παρακολουθεί, σε συνεργασία με τον ιστορικό ερευνητή, Ιμπραχήμ Ντίζμαν, τους Έλληνες και τους Τούρκους που αναγκάστηκαν το 1923 να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να ανταλλάξουν μεταξύ τους πατρίδες, γλώσσα και κουλτούρα, χωρίς κανείς ποτέ να τους ρωτήσει.

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στις 15 Σεπτεμβρίου 2011 με συνεντεύξεις προσφύγων από την Ελλάδα που εγκαταστάθηκαν στην Ορντού (Κοτύωρα του Πόντου) και συνεχίστηκαν στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, της Κατερίνης, της Δράμας με συνεντεύξεις Ορντουλήδων Ποντίων.

Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί τις απλές ανθρώπινες ιστορίες, χωρίς να ψάξει τους λόγους της πολιτικής που οδήγησαν σε απόγνωση εκατομμύρια ανθρώπους, ελληνόφωνους Τούρκους και τουρκόφωνους Έλληνες. Ανθρώπους που έφυγαν κυνηγημένοι από τη μόνη πατρίδα που γνώρισαν για να βρεθούν ανεπιθύμητοι σε μια άλλη πατρίδα, που δε θέλησαν.

Στο ντοκιμαντέρ μιλάει για την ανταλλαγή των πληθυσμών και ο Βλάσσης Αγτζίδης, γνωστός μας στην Κηφισιά, ως υπεύθυνος των διαλέξεων στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, αλλά και πολλοί άλλοι επιστήμονες.

Οι ιστορίες όμως που έφερναν δάκρυα στα μάτια, όσες φορές και αν το έβλεπες, ήταν οι μικρές προσωπικές ιστορίες, Ελλήνων και Τούρκων. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η διήγηση του δάσκαλου Διαμαντή Λαζαρίδη, ο οποίος έχει διατελέσει και επιθεωρητής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης  και  ανέφερε ότι σε επίσκεψή του στην Τουρκία πήγε στο χωριό όπου ζούσαν κάποτε οι δικοί του. Εκεί με τα λίγα δικά του τουρκικά και με τα καλά ελληνικά που γνώριζαν κάποιοι Τούρκοι έπιασε κουβέντα για να συνειδητοποιήσει μετά από λίγο ότι ο ένας συνομιλητής του είχε ζήσει ως μικρό παιδάκι για λίγους μήνες, μαζί με τον πατέρα του ίδιου, όταν η τουρκική οικογένεια δεν είχε φύγει ακόμα από την Ελλάδα, στην Ελλάδα όμως είχαν ήδη έρθει ελληνικές οικογένειες από την Τουρκία. Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν και η ιστορία ενός Τούρκου, ο οποίος βρέθηκε στο πατρικό του σπίτι στην Ελλάδα και με συγκίνηση έδειχνε το ρόπτρο της πόρτας, το οποίο κάποτε είχαν πιάσει τα μέλη της οικογένειάς του...