Imaret

Το video για το "Ιμαρέτ" του Γιάννη Καλπούζου στα τουρκικά

ΑΖΙΖ ΝΕΣΙΝ

ΑΖΙΖ ΝΕΣΙΝ

 Ο Αζίζ Νεσίν ήταν Τούρκος σατιρικός συγγραφέας και πολιτικός ακτιβιστής. Ένας από τους πιο γνωστούς λογοτέχνες της Τουρκίας διεθνώς κι ένα από τα πιο φωτεινά μυαλά της γειτονικής χώρας.

 Ο ποιητής αφιέρωσε τη ζωή και το έργο του σε μια ανειρήνευτη σύγκρουση με τις εκάστοτε δικτατορικές εναλλαγές της Τουρκίας και στο τέλος της ζωής του το φανατικό ισλαμισμό. Υπερασπίστηκε πάντα την ελευθερία στην κριτική, αλλά και τη σύνδεση της κριτικής με την πράξη του αγώνα και το αριστερό κίνημα. Η δημοσιογραφική του πορεία, η πολιτική του σάτιρα, τα θεατρικά του έργα και το συνολικό συγγραφικό του έργο αντιμετωπίστηκαν με λογοκρισία, φυλακίσεις, επικήρυξη και απόπειρες δολοφονίας.

 Φιλολογικό ψευδώνυμο του Μεχμέτ Νουσρέτ Νεσίν (Αζίζ ήταν το όνομα του πατέρα του). Γεννήθηκε στη Χάλκη της Κωνσταντινούπολης στις 20 Δεκεμβρίου του 1915. Παιδί μιας φτωχής μικροαστικής οικογένειας, έμεινε ορφανός σε πολύ μικρή ηλικία. Αποφοίτησε από το Στρατιωτικό Λύκειο Kuleli (1935), τη Στρατιωτική Ακαδημία (1937) και τη Στρατιωτική Σχολή Φυσικομαθηματικών Σπουδών (1939). Φοίτησε, επίσης, για δύο χρόνια στη Σχολή Καλών Τεχνών.

Υπηρέτησε ως αξιωματικός για αρκετά χρόνια, όμως το 1945 απομακρύνθηκε από τον στρατό με την κατηγορία της κατάχρησης καθήκοντος και εξουσίας. Έκτοτε, στρέφεται στη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία. Το 1944, δημοσιεύει τα πρώτα του ποιήματα και διηγήματα στο περιοδικό Milliyet, ενώ παράλληλα αρθρογραφεί στις εφημερίδες Yenigun, Karagoz και Tan (1944-45). Λίγο αργότερα εκδίδει το περιοδικό Cumartesi, και, σε συνεργασία με τον γνωστό πεζογράφο Σαμπαχατίν Αλί, εκδίδει την εβδομαδιαία σατιρική εφημερίδα Marcopasa (1946-47), στην οποία σατίριζε τόσο την πολιτικοκοινωνική ζωή της Τουρκίας, όσο και τους πολιτικούς ηγέτες. Η σάτιρά του και ο σαρκασμός του προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από τους αντιπάλους του, η κυκλοφορία της εφημερίδας του απαγορεύτηκε και ο ίδιος εξορίστηκε στην Προύσα για ένα χρόνο (1947). Ωστόσο, ο Νεσίν συνέχισε τον αγώνα του με την ίδια μαχητικότητα επιμένοντας να εκδίδει την εφημερίδα με διαφορετικούς τίτλους (Malumpasa, Merhumpasa, Ali Baba, Bizimpasa και Hur Markopasa).

Η προοδευτική του δράση, οι δημοκρατικές του ιδέες και τα σατιρικά του σχόλα για τους πολιτικούς ηγέτες και την κοινωνική ζωή της Τουρκίας τον οδήγησαν πολλές φορές σε σύγκρουση με το καθεστώς. Μετά από τη δημοσίευση ενός άρθρου στην εφημερίδα Tan, το 1945, στο οποίο ασκούσε έντονη κριτική στο πολιτικό καθεστώς, τα γραφεία της εφημερίδας κάηκαν από παρακρατικούς και στρατιωτικούς, ενώ ο ίδιος διώχτηκε πολιτικά. Για τους ίδιους λόγους δικάστηκε και οδηγήθηκε πολλές φορές στη φυλακή: το 1945, για τη δημοσίευση ενός φυλλαδίου με τίτλο "Πώς να ιδρύσετε ένα κόμμα, διαλύοντας ένα άλλο", το 1948, για την κυκλοφορία του δεύτερου βιβλίου του, που περιλάμβανε άρθρα και σχόλια για την τουρκική αλλά και για τη διεθνή πολιτική κατάσταση, το 1949, μετά τη δίωξη που άσκησαν εναντίον του για δυσφήμιση η βασίλισσα της Αγγλίας, ο Σάχης του Ιράν και ο βασιλιάς της Αιγύπτου, και το 1951, μετά την κυκλοφορία δύο άλλων περιοδικών που εξέδωσε, του Bastan και Yeni Bastan.

"Είμαι, είσαι, είναι … πατριώτης"

Είμαι, είσαι, είναι … πατριώτης

Φίλε μου, με λένε Αντώνη. Αγαπώ την πατρίδα μου. Έπαιξα σε πολλά θεατρικά , είπα ποιήματα, τραγούδησα, φώναξα συνθήματα και στάθηκα προσοχή στον εθνικό μας ύμνο. Αγαπώ την πατρίδα μου. Είμαι απ` αυτούς που μπορούν να πουν «ο πατέρας μου πολέμησε, ο παππούς μου βασανίστηκε, οι δικοί μου έγιναν πρόσφυγες, τα αδέλφια μου υπηρέτησαν στα σύνορα». Κι εγώ το ίδιο θα ήθελα.

Με καταλαβαίνεις;

Κατακαλόκαιρο στην Κύπρο, φίλε μου, Αύγουστος, ντάλα μεσημέρι, που λέμε. Ο ήλιος καυτός κι εγώ στην εθνική οδό βουτηγμένος στα λάδια της μηχανής μαζί με τον πατέρα μου . Μην τα ρωτάς. Η μηχανή να καπνίζει , το ψυγείο σπασμένο, ο ιδρώτας να τρέχει και παρά τη φήμη μας για τα μηχανικά μαστορέματα, η μοίρα μας εξαρτάται από την Ασφαλιστική και την εξυπηρέτησή της. Περιμένουμε λοιπόν στη λωρίδα διαφυγής. Δίπλα περνούν αυτοκίνητα με πατημένα 100-120. Ποιος δε θα τα ζήλευε; Κατά τα άλλα ερημιά, Σκέφτομαι πως τα μόνα ζωντανά  πλάσματα που φαίνεται να επιζούν μέσα σ` αυτήν την αφόρητη ζέστη είμαστε εμείς. Η ώρα περνά και κοιτάμε απεγνωσμένα το ανοικτό καπό. Ξαφνικά ένα αυτοκίνητο κόβει ταχύτητα και σταματά 50 μέτρα μπροστά. Πινακίδες παλιές. Απ` αυτές που εμείς στην Κύπρο ξέρουμε ότι ανήκουν στους κατοίκους της άλλης πλευράς. Πριν προλάβω να το σκεφτώ, βγαίνει ένας κύριος το ίδιο παλιός, κοντός, λεπτός μελαχρινός. «Τουρκοκύπριος», ψιθυρίζω και σφίγγω τις παλάμες. Έχουν αρχίσει να βολτάρουν ανάμεσά μας τώρα που άνοιξαν τα σύνορα. Αλήθεια, όλο αυτό που κρατάω χρόνια, ετοιμάζομαι να το πετάξω με μία λέξη ( ή ό,τι άλλο χρειαστεί ) στο πρόσωπο αυτού του εχθρού. Όμως τα μάτια του πατέρα μου με καθηλώνουν. Ετοιμάζομαι να ουρλιάξω την αγανάκτησή μου για όλα αυτά που έκαναν σε εμάς, αυτός και το σινάφι του, όμως τα σπαστά ελληνικά του με προλαβαίνουν. «Μπορώ να βοηθήσω;». «Ευχαριστούμε, ειδοποιήσαμε», απαντά καταδεκτικά ο πατέρας. «Έγινε ο Θεός μαζί σας», λέει καλόκαρδα και προσπαθώντας να βρει τις σωστές λέξεις και φεύγει.

Φίλε μου, πες μου, υπάρχουν και καλοί Τούρκοι;

Πρέπει να φαίνομαι αλήθεια σαν καρτούν σε απόγνωση, όπως στέκομαι στο μετρό του Λονδίνου. Ψάχνω τα δρομολόγια, αλλά σήμερα άλλαξαν. Κόσμος περνάει και έρχεται και νιώθω όσο ποτέ την ανάγκη κάποιος να βοηθήσει, να μου εξηγήσει τι γίνεται και πως θα φτάσω στην εκκλησία που θέλω για τη Λειτουργία. Άντε να ρωτήσεις τώρα. Δύσκολο να `σαι ξένος. Για να δούμε ποιος θα σταματήσει να συνεννοηθεί μαζί μου στα «άπταιστα» αγγλικά μου. Κοίταξε να δεις τύχη σκέφτομαι. Κι όμως με πλησιάζει ένας συνομήλικος και ρωτά υπομονετικά εάν μπορεί να με βοηθήσει. Λέω το πρόβλημα και μου εξηγεί χαμογελώντας πως πηγαίνει στην ίδια κατεύθυνση και θα με πάει εκεί που θέλω. Φαντάσου πως τον κοίταζα. Εντάξει, πηγαίνει στην ίδια κατεύθυνση και θα με πάει εκεί που θέλω, αν και κανονικά θα κατέβαινε νωρίτερα. Στο δρόμο μιλάμε και αλήθεια, τον νιώθω δικό μου. Δεν ξέρω αν σου `χει τύχει. Στην κουβέντα με ρωτάει από πού είμαι. Από την Κύπρο λέω εγώ, εξηγώ για τους πρόσφυγες γονείς μου και επιστρέφω την ερώτησή του. «Κι εγώ Κύπριος, από την Κερύνεια είμαι» η απάντηση. Σκάω ένα χαμόγελο; «και γιατί δε μιλάμε ελληνικά;». Δεν ξέρει ελληνικά, είναι Τουρκοκύπριος. Μου ζητά ν` ανταλλάξουμε μέιλ, να μιλάμε. Αρνούμαι όσο ευγενικά μου επιτρέπει η έκπληξή μου.

Φίλε μου είμαι προδότης που δέχτηκα τη βοήθειά του;

Ακολουθώντας το δρόμο για τη Λειτουργία, που σου ` λεγα πριν, δεν ξέρω γιατί αλλά μου ήρθε στο μυαλό η εικόνα του παππού μου. Έφυγε με τον καημό της πατρίδας που έχασε και δεν ξαναείδε. Κάτω από την κληματαριά του προσφυγικού του σπιτιού μου ` χε πει. «Άκου παιδί μου, την πατρίδα να την αγαπάς, να μην ξεχνάς, αλλά να συγχωρείς. Οι άνθρωποι δε φταίνε. Τα πάθη, τα συμφέροντα… Τους ανθρώπους να τους αγαπάς, όπως θέλει ο Θεός».

Φίλε μου, πες μου. Στην Αγία Γραφή, που λέει «ν` αγαπάς τους εχθρούς σου», αλήθεια εννοεί και τους Τούρκους, τους εχθρούς της πατρίδας;

                                                                                                 Ιουλιανή

Δόθηκε από τον Ι.Περράκη , δημοσίευμα του περιοδικού "Προς τη Νίκη", Φεβρουάριος 2015

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ

Η Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα και ο Δήμος  της Çankaya διοργανώνουν 5ήμερο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, 12-16 Aπριλίου.

Στο πλαίσιο αυτό θα προβληθούν, στον κινηματογράφο Çağdaş Sanatlar Merkezi, πέντε ταινίες σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών. Συγκεκριμένα θα προβληθούν οι ταινίες  «Πολίτικη Κουζίνα» του Τάσσου Μπουλμέτη (12/4), «Άδικος Κόσμος» του Φίλιππου Τσίτου (13/4), «Ο Εχθρός μου» του Γιώργου Τσεμπερόπουλου (14/4), «L » του Μπάμπη Μακρίδη (15/4) και «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη (16/4).

Προβολές καθημερινά στις 19:00. Οι ταινίες θα προβληθούν με υπότιτλους στην τουρκική γλώσσα.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

TURKISH GREEK NEWS

"ΙΜΑΡΕΤ"- " İMARET"

Το "Ιμαρέτ" του Γιάννη Καλπούζου κυκλοφόρησε και στα τουρκικά.

imaret
 Yannis Kalpouzos
Kategori: YETİŞKİN - Kurgu - Genel 
Yayın Tarihi: YAKINDA
Sayfa: 552
Çevirmen: Elif Subaş


Kitap Hakkında

 1854 Arta. İki çocuk; biri Yunan, biri Türk. 

Aynı gece doğup kaderleri doğumlarıyla birbirine bağlanırken Arta’da saat kulesinin altında üç millet, üç kültür toplanır: Yunanlar, Türkler ve Yahudiler. İmarette herkesin bir yeri vardır: İki dost, gizemli bir cinayet, küçük Yunanistan, Osmanlı İmparatorluğu, çatışmalar, birliktelikler, Ramazan, hamam, Karagöz, acı tatlı hayat... 

Ve 1881 yılından sonra şehir terk edilirken dostları Türkleri arayan Yunanlar.

"ΑΪΒΑΛΙ" , SOLUP

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

 

... Όμως αυτό που νιώθουμε για την πατρίδα , αυτό που έψαχνα, στη Μυτιλήνη το βρήκα.Στο πάνω κάτω της Ερμού.Στα όμορφα σπίτια με την τριανταφυλλιά την πέτρα απ` τα νταμάρια του Σαρμουσάκ , απέναντι. Στον τουρκομαχαλά και στα προσφυγόσπιτα της Πάνω Σκάλας που, όποτε βρίσκομαι στο νησί , τη μετράω για γειτονιά μου. Το βρήκα στα δάση και στα σβησμένα ηφαίστεια της Λέσβου. Στο μελτέμι και στη γαλήνη, στους κόλπους και στις αλυκές, στους ελαιώνες και στις ρεματιές,στους καφενέδες και στα καλοχτισμένα χωριά, στον παράδεισο της κυρα-Ειρήνης και στο γλυκό της κολοκυθάκι,εκεί κοντά στον Άγιο Δημήτρη...

... Εχθές είχε παρέλαση. Παρά έναν χρόνο,εκατό από την απελευθέρωση του νησιού από τους εθνικούς μας εχθρούς, τους Τούρκους.

Όλοι οι λαοί έχουν έναν μεγάλο ,κακό εχθρό.Κι αν δεν έχουν ,πρέπει να τον εφεύρουν.

Να τον δείξουν, να τον διδάξουν στα σχολεία.Γιατί πού ξέρεις... θα μεγαλώσουν τα παιδιά, μπορεί να δούνε άλλους να φταίνε για τα στραβά της ζωής τους...

...Κι έφτασε η στιγμή που μετρήσανε τον ανθρώπινο πόνο όπως μετράνε οι κρεατέμποροι τα γελάδια: Πάνω από δύο εκατομμύρια ξεχωριστές τραγωδίες. Νεκροί αμέτρητοι.Σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο βίαια διωγμένοι Ρωμιοί πρόσφυγες. Κάπου πεντακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνοι "ανταλλαγμένοι".Κανείς δεν τους ρώτησε.Παρέλαση από τραγωδίες. Ένας ασύλληπτος κατατρεγμός. Μια φούγκα από αμέτρητες απεγνωσμένες φωνές. Ελάχιστες από αυτές αποτυπώθηκαν σε βιβλία. Αρκετές πάλι - άλλοτε σαν παραμύθια και άλλοτε σαν εφιάλτες - τις άκουσαν παιδιά κι εγγόνια. Με τον καιρό λησμονιούνται , χάνονται κι αυτές. Συναντιούνται μ` εκείνες που δε μαθεύτηκαν ποτέ...

"ΣΜΥΡΝΗ ΜΟΥ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ"

"ΣΜΥΡΝΗ ΜΟΥ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ"
 ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Από το ομώνυμο βιβλίο της Μιμής Ντενίση με το κείμενο του θεατρικού έργου

ΧΑΛΙΛ: Θα πάω στον στρατό. Ζητάνε κι άλλους για τον πόλεμο.
ΦΙΛΙΩ:Εμείς φτάσαμε μέχρι τον Ραχμί, είπαμε είσαι άρρωστος για να μην πολεμήσεις.
ΧΑΛΙΛ: Ντρέπομαι που το καταδέχτηκα. Μα είχα τους λόγους μου... έβανα τη δουλειά μου εδώ πάνω από όλα. Μα τώρα...
ΦΙΛΙΩ: Τώρα τον χάνετε τον πόλεμο...
ΧΑΛΙΛ: Γι` αυτό θα πάω. Δεν πάω για τη νίκη, πάω για την έρμη την πατρίδα μου που καταρρέει. Δεν πρέπει να την αφήκουμε να εξευτελιστεί.
ΦΙΛΙΩ: Δεν σε καταλαβαίνω.
ΧΑΛΙΛ: Γιατί; Εσείς αγαπάτε πολύ την πατρίδα σας.
ΦΙΛΙΩ: Φυσικά.
ΧΑΛΙΛ: Μα έχετε δύο πατρίδες. ετούτη που γεννηθήκατε και τη Μεγάλη που ονειρεύεστε: την Ελλάδα. Εμείς έχουμε μόνο μία: αυτήν εδώ.
ΦΙΛΙΩ: Πώς γίναμε έτσι;Ζούσαμε τόσο μονιασμένοι...πώς αλλάξανε όλα τόσο ξαφνικά;
ΧΑΛΙΛ: Άλλοι τ` αλλάξανε. Αυτοί που μοιράζουνε τις χώρες και ξαναζωγραφίζουνε τους χάρτες.