Χιώτες
άνοιξαν το πρώτο καφενείο μετά το 1922
Ένα
παραδοσιακό καφενείο που δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα λειτουργεί από το 2009 στα
νότια της προκυμαίας της Σμύρνης, στην Τουρκία. Οι ιδιοκτήτες του «Sakιz Αdasι»
(σημαίνει «Νήσος Χίος» στα τουρκικά) δεν είναι Τούρκοι αλλά Έλληνες από τη Χίο,
οι οποίοι πέρασαν πριν από δύο χρόνια «στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου» για να
ανοίξουν ένα δικό τους κατάστημα. Το τολμηρό εγχείρημά τους, καθώς πρόκειται
για το πρώτο καφενείο που άνοιξαν Έλληνες μετά το 1922, αποδείχθηκε εξίσου
επιτυχημένο. Καθημερινά τα τραπέζια του είναι γεμάτα με πελάτες που δοκιμάζουν
παραδοσιακά χιώτικα γλυκά με βασικό συστατικό τη μαστίχα.
Δεσμός
λαών το καφενέ
Αυτό,
όμως, που προκαλεί εντύπωση ακόμη και στους ιδιοκτήτες είναι ότι οι
περισσότεροι από αυτούς είναι Τούρκοι και λιγότερο τουρίστες από το εξωτερικό.
Το «ελληνικό καφενείο» δεν είναι απλώς μια πρωτότυπη σκέψη αλλά και ένας δεσμός
μεταξύ γειτονικών λαών, λένε οι κάτοικοι της Σμύρνης που συχνάζουν σε αυτό. Δεν
λείπουν και εκείνοι που έχουν έναν επιπλέον λόγο να πιουν τον καφέ τους στο
μαγαζί των Ελλήνων. Πρόκειται για τους απογόνους των λεγόμενων
«Τουρκοκρητικών», οι οποίοι έφτασαν στα τουρκικά παράλια προερχόμενοι από την
Κρήτη μετά την ανταλλαγή πληθυσμών που προέβλεπε η Συνθήκη της Λωζάνης το
1923. Οι μνήμες από τους ελληνόφωνους παππούδες τους, χριστιανούς Έλληνες, οι
οποίοι αναγκάστηκαν να εξισλαμιστούν για να επιβιώσουν επί Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, ζωντανεύουν στο «Sakιz Αdasι».
Χιώτικες
συνταγές
Οι
τοίχοι του είναι διακοσμημένοι με φωτογραφίες από ελληνικά τοπία με ιδιαίτερη
έμφαση, ασφαλώς, στη Χίο, ιδιαίτερη πατρίδα των ιδιοκτητών. Άλλωστε δεν είναι
μόνο το γλυκό «υποβρύχιο» (ένα κουταλάκι βανίλιας σερβιρισμένο μέσα σε ποτήρι
με κρύο νερό) που θυμίζει το «απέναντι» ελληνικό νησί. Ο κατάλογος με τα γλυκά
περιλαμβάνει ακόμη 17 παραδοσιακές συνταγές με βάση τις περίφημες μαρμελάδες
που παρασκευάζονται στον Κάμπο της Χίου.
Το
«χιώτικο καφενείο» μπορεί να είναι σύμβολο της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, για
πολλούς όμως φαίνεται ότι ανοίγει νέους δρόμους στους επίδοξους επιχειρηματίες
της περιοχής και στις δύο πλευρές του Αιγαίου
