Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2015


Και όταν όλα τελειώσουν αυτό που θα θυμόμαστε δεν θα είναι τα λόγια των εχθρών αλλά η σιωπή των φίλων μας....



Από Turkology.gr


Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015

Ο συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος στην Κωνσταντινούπολη






Στις 8 Νοέμβρη, Κυριακή, είμαι καλεσμένος στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Κωνσταντινούπολης. Από 13:30 μέχρι 15:30 θα βρίσκομαι στο περίπτερο του εκδοτικού οίκου Pena Yayınları για την υπογραφή βιβλίων και στις 15:45 θα μιλήσω στην αίθουσα KARADENIZ SALONU με θέμα: «Ιστορικό μυθιστόρημα, γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων», εντάσσοντας στην ομιλία μου αναφορές στο "Ιμαρέτ" το οποίο κυκλοφορεί στα τουρκικά. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί με τραγούδια σε τουρκικούς και ελληνικούς στίχους που θα επιμεληθεί η Κατερίνα Παπαδοπούλου και η Μεχτάπ Ντεμίρ.

Διεύθυνση έκθεσης: TÜYAP FUAR ve KONGRE MERKEZİ, Cumhuriyet Mahallesi Eski Hadımköy Yolu Caddesi 9/1, 34500 Büyükçekmece - İSTANBUL.

Tel: 90 (212) 867 11 00 - Faks: 90 (212) 886 93 99


Γιάννης Καλπούζος

Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015

"Η ΣΜΥΡΝΗ ΕΧΕΙ ΧΑΣΕΙ ΤΟΝ ΙΣΚΙΟ ΤΗΣ ΟΠΩΣ ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ"





Ακόμη προσπερνάς αποκαϊδια και σωριασμένα χώματα που μοιάζουν σαν την κοπριά της αναίσθητης βλάστησης του μπετό. Και λες πως ήταν χτες που ναυάγησε το μεγάλο καράβι...

Δεν αισθάνομαι μίσος... Το πράγμα που κυριαρχεί μέσα μου είναι το αντίθετο του μίσους.
Μια προσπάθεια να χωρέσει ο νους τον μηχανισμό της καταστροφής...

Γιώργος Σεφέρης









"Αγγέλα Παπάζογλου"



Οι μνήμες και ο λόγος αυτής της σπουδαίας Μικρασιάτισσας, της Αγγέλας Παπάζογλου, γυναίκας του ρεμπέτη Βαγγέλη Παπάζογλου, όπως τις διηγήθηκε στον γιο της Γιώργη Παπάζογλου, έγιναν μέσα από το στόμα, τον λόγο και την ψυχή της Άννας Βαγενά, που την ενσαρκώνει όλα αυτά τα χρόνια στο θέατρο , κτήμα όλου του κόσμου, πολύτιμη παρακαταθήκη για τις νέες γενιές.

Ένα απόσπασμα από το μέρος "Κατοχή και Εμφύλιος".  Γνήσιος, πηγαίος και  λαϊκός λόγος....

... Άμα ζωγραφίσεις καμιά φορά τον πόλεμο, μη ζωγραφίσεις κανόνια και βόμβες και στρατιώτες και πολυβόλα και τανκς. Να ζωγραφίσεις το καημένο το πεινασμένο το παιδάκι, που φόραγε το καλό του το βαφτιστικό του το ρομπάκι, στα σκαλοπάτια της εκκλησιάς Του ακουμπισμένο νεκρό εκειδάς... Εγώ το` κανα αυτό που έπρεπε. Άφησα το παιδάκι επίτηδες στα σκαλοπάτια Του. Να δει τα έργα Του ν` αλλάξει γνώμη.
Έκανα να διαμαρτυρηθώ εγώ μ` αυτό , στο Θεό...
Το καημένο, το πεινασμένο, το νεκρό παιδάκι, που φόραγε το καλό του, το βαφτιστικό του το ρομπάκι. Τ` άφηκα στα σκαλοπάτια Του, να το πάρει μέσα, να το υιοθετήσει ο Θεός!...


Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2015

Παρασκευή 21 Αυγούστου 2015

"Έγκλημα στο Πέρα", Αχμέτ Ουμίτ / Ahmet Ümıt




Παραμονή Πρωτοχρονιάς, το πτώµα ενός ωραίου νέου άντρα εντοπίζεται στα πίσω σοκάκια µιας γωνιάς του Πέρα, στην καρδιά της Πόλης, που κάποτε ήταν η πιο περιζήτητη γειτονιά της. Το αίµα του βάφει κόκκινο το φρέσκο χιόνι. Το πιο ωραίο θύµα, ίσως και το πιο µοχθηρό.. 
Μια φοβερή αλήθεια που τη φέρνουν στην επιφάνεια σκοτεινά µυστικά. Άντρες θύµατα της περηφάνιας τους, γυναίκες που υποχρεώνονται να ζήσουν τη ζωή αυτών των αντρών. Σε αυτό το άντρο των εγκληµάτων, σε αυτό τον κήπο της κακίας, σε αυτή την αγορά όπου πουλιέται η ανθρώπινη σάρκα, ένας άντρας προσπαθεί να κρατήσει την αγνότητά του. 
"Γυναίκες..." λέει µια φωνή απ' τα βάθη της ψυχής του. "Με τις γυναίκες δεν µπορείς να παίζεις... Μπορεί να έχεις την εντύπωση ότι παίζεις, αλλά κάποια στιγµή καταλαβαίνεις ότι εσύ ο ίδιος έγινες παιχνιδάκι". Στο οδόστρωµα εµφανίζονται τα πρόσωπα των γυναικών της ζωής του. Μία προς µία οι εικόνες τους περνούν κάτω απ' τα πόδια του. Όλες οι γυναίκες έχουν σκυµµένο κεφάλι και θλιµµένα µάτια. Όλες είναι λυπηµένες. Αδιαφορεί. Προχωράει πατώντας πάνω τους σαν να'ναι µια λακκούβα µε νερό. Όµως σε λίγο τα πρόσωπα εµφανίζονται και πάλι. "Γυναίκες..." ακούει ξανά την ίδια φωνή. "Απ' τις γυναίκες δε γλιτώνεις ποτέ? τα φαντάσµατά τους θα σε ακολουθούν σ' όλη σου τη ζωή".


Όπως ο Στιγκ Λάρσον ανέδειξε τη Στοκχόλµη σε εµβληµατικό τόπο της λογοτεχνίας, έτσι κι ο Ουµίτ µε το βιβλίο αυτό δίνει νέα λογοτεχνική πνοή στην ιστορική συνοικία του Πέρα για τον εικοστό πρώτο αιώνα. 
Εφ. Zaman

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από το βιβλίο

Συνομιλούν ο αστυνόμος Νεβζάτ και η Φωφώ , Ρωμιά που ζούσε  στην Κωνσταντινούπολη πριν τους διωγμούς που υπέστησαν οι Έλληνες της Πόλης από τους Τούρκους στο χρονικό διάστημα 1950 – 1970.

Νεβζάτ : «Πώς μπόρεσαν και το `καναν;»είπα αντιδρώντας. «Πώς μπορεί κάποιος να κάνει κακό στον γείτονά του, στον άνθρωπο που συναντά κάθε μέρα στον δρόμο;»

Φωφώ: « Δεν το έκαναν οι γείτονες, Νεβζάτ, ας μην τους αδικούμε. Το έκαναν άνθρωποι από άλλες γειτονιές. Για παράδειγμα εμάς μας έσωσε μια γειτόνισσα. Η Γιαντικιάρ χανούμ… Ο μικρός της γιος έπασχε από φυματίωση. Κι αυτόν τον φρόντιζε ο πατέρας μου. Η γειτόνισσά μας μόλις έμαθε για τα γεγονότα, χτύπησε την πόρτα του ιατρείου μας. «Τι κάθεσαι, κύριε Λεωνίδα;» είπε. «Πάρε την κυρία και την κόρη σου κι έλα σ` εμάς». Η Γιαντικιάρ χανούμ μας φιλοξένησε μια εβδομάδα στο σπίτι της. Μοιράστηκε τον πόνο, τη στενοχώρια μας, μας παρηγόρησε. Δεν ήταν η μόνη. Κι άλλους Έλληνες τους φρόντισαν οι Τούρκοι , οι μουσουλμάνοι γείτονές τους. Όμως ένα μέρος των Τούρκων γειτόνων , ιδιαίτερα οι αγράμματοι, οι ασυνείδητοι, δεν δίστασαν να πάρουν τσεκούρια για να λεηλατήσουν τα σπίτια των Ελλήνων που ζούσαν σε άλλες γειτονιές. Νεβζάτ, φταίχτες δεν ήταν οι άνθρωποι αυτοί , φταίχτης ήταν το κράτος που τους υποκίνησε, που τους έβαλε να μας επιτεθούν. Αν ήταν στο χέρι των γειτόνων δεν θα άφηναν να πειράξουν ούτε την τρίχα της κεφαλής μας. Ίσως να υπήρχαν και κακοί ανάμεσά τους, όμως στην πλειονότητά τους ήταν καλοί. Δεν το λέω ελαφρά τη καρδία, πραγματικά ζούσαμε αδελφωμένοι…»
Σκούπισε ξανά τα δάκρυα από τα μάγουλά της.
«Θα σου εξηγήσω μια ιστορία. Πραγματική ιστορία… Την Πασχαλιά τα κεριά που ανάβαμε στον Άγιο Κωνσταντίνο τα πηγαίναμε αναμμένα μέχρι το σπίτι. Με την καπνιά των κεριών σχεδιάζαμε σταυρό στο οριζόντιο κούφωμα της πόρτας, φωτίζαμε τις εικόνες μας. Αυτό για μας ήταν κάτι ιερό. Καθώς προσπαθούσαμε να φτάσουμε με τα αναμμένα κεριά στο σπίτι, παιδιά από άλλες γειτονιές προσπαθούσαν να τα σβήσουν. Ξέρεις τότε ποιοι μας βοηθούσαν; Οι Τούρκοι και μουσουλμάνοι φίλοι μας…» Χαμογέλασε λυπημένη. «Όμως οι φίλοι μας που προστάτευαν τους χριστιανούς γείτονές τους, μόλις εμείς μπαίναμε στα σπίτια μας , πήγαιναν σε άλλες γειτονιές για να σβήσουν τα κεριά των Ελλήνων».

«Εγώ δεν πιστεύω πως οι άνθρωποι είναι κακοί ,Νεβζάτ. Έχω φτάσει στα ογδόντα κι έχω καταλήξει σ` αυτή την άποψη. Ο άνθρωπος ούτε καλός  είναι ούτε κακός. Μέσα μας κρύβουμε και τον άγγελο και τον διάολο. Όποιον ξυπνήσουμε, όποιον θρέψουμε, αυτός κυριαρχεί στο πνεύμα μας. Αν η κυβέρνηση εκείνης της εποχής δεν ενστάλαζε μίσος στους πολίτες της, δεν θα γινόντουσαν αυτές οι κακίες, ο διάολος δεν θα κατέβαινε στους δρόμους, θα ζούσαμε αδελφωμένοι σ` αυτά τα εδάφη. Δεν έγινε· δεν ξέρω ποια λογική εξυπηρετούσε, αλλά έσπειραν διχόνοια, προφασίστηκαν τη θρησκεία, προφασίστηκαν το γένος, έχωσαν μίσος στη ζωή μας. Ξεκίνησε με το φόρο περιουσίας, συνέχισε με τα Σεπτεμβριανά γεγονότα και τελικά με το ζήτημα της Κύπρου το `64 μας έδιωξαν από τα χώματά μας. Το σπίτι μας είναι εδώ, οι τάφοι των προγόνων μας είναι εδώ, η ψυχή μας είναι εδώ, αλλά εμείς πήγαμε εξορία. Οριστική εξορία… Καλά, εμάς εξόρισαν, μας έδιωξαν και τι έγινε; Πολύ το χάρηκαν; Η χώρα γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη; Η πόλη είδε μεγάλη ακμή και ευημερία; Αντιθέτως, έγινε χειρότερα δυστυχώς. Θα είδες την απελπιστική κατάσταση του Ταρλάμπασι. Ξεχειλίζει η φτώχεια, η διαφθορά, η ξεδιαντροπιά κάθε είδους. Ένα αλλόκοτο πράγμα στην καρδιά της πόλης. Λες και κάποιος την καταράστηκε την αγαπημένη μου συνοικία. Αλλά αυτό θα είναι φυσικά το αποτέλεσμα, όταν διώξεις αθώους ανθρώπους από τον τόπο τους. Μπορεί κανείς να στηρίξει την ευτυχία του πάνω στη δυστυχία του άλλου;»

Παρασκευή 31 Ιουλίου 2015

Λεωφόρος Ιστικλάλ / Istiklal Caddesi





Μια περιγραφή της λεωφόρου Ιστικλάλ στην Κωνσταντινούπολη ( απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Αχμέτ Ουμίτ « Έγκλημα στο Πέραν» εκδόσεις Πατάκη )


... Ο εξώστης ήταν το ομορφότερο μέρος της ταβέρνας Φεραγέ. Όλη η λεωφόρος Ιστικλάλ ήταν κάτω από τα πόδια μας. Οι άνθρωποι που έρχονταν από κάθε γωνιά της πόλης, της χώρας, του κόσμου, περνούσαν μέσα από τα φώτα που εξέπεμπαν οι βιτρίνες των καταστημάτων… Κάθε βράδυ ανεξαιρέτως χωρίς να λιγοστεύουν ποτέ, περπατούσαν στην πιθανότατα πολυπληθέστερη λεωφόρο του κόσμου. Άνθρωποι κάθε φυλής, χρώματος, πολιτισμού, άντρες, γυναίκες πιασμένοι χέρι χέρι, τις περισσότερες φορές μεθυσμένοι, σπανίως νηφάλιοι, ως επί το πλείστον καλοντυμένοι, καμιά φορά ατημέλητοι, σχεδόν γυμνοί, καμιά φορά μες στα τσαντόρ, πότε πότε αφηρημένοι, συχνά εύθυμοι, σπανίως θυμωμένοι, καμιά φορά τραγουδώντας τον ύμνο της ποδοσφαιρικής τους ομάδας, όμως πιο συχνά διαμαρτυρόμενοι κατά της κυβέρνησης, καμιά φορά γεμάτοι ελπίδα, άλλη φορά απογοητευμένοι, άλλοτε να φιλιούνται, άλλοτε να χειροδικούν, δηλαδή ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς να κάνει η ανθρωπότητα, όλα περνούσαν από μπροστά μας. Ακόμη κι αν καθόταν κάποιος κάθε βράδυ στον εξώστη, ακόμη κι αν κάθε βράδυ παρακολουθούσε τον κόσμο , σίγουρα δε θα έπληττε. Γι` αυτό είχα επιλέξει εκείνο το μέρος. Για να δει η Ευγενία εκείνο το πολύχρωμο ανθρώπινο ποτάμι...

Παρασκευή 17 Ιουλίου 2015

"ΊΜΒΡΟΣ, Το νησί της θλίψης" , Ντενίζ Καβουκτσούογλου

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ από το ΒΙΒΛΙΟ

…  - Συνεπώς για να αξιολογήσουμε το σήμερα θα πρέπει να ξέρουμε καλά την ιστορία. Ούτε Έλληνες ούτε Τούρκοι. Και οι άνθρωποι δυσκολεύονται να το αποδεχτούν αυτό.
-         Έχεις δίκιο . Το βασικό πρόβλημα των περισσότερων στην Τουρκία είναι αυτό! Χειραγωγούνται γιατί δεν ξέρουν σωστά την ιστορία.
-         Και στις δύο χώρες κυριαρχεί ο φόβος και οι άνθρωποι δεν μπορούν να λυτρωθούν από τα τραύματα του παρελθόντος. Είναι εύλογο βέβαια, αλλά αποτελεί πλέον πρόβλημα για τις δύο κοινωνίες.
-         Οι άνθρωποι δεν σκέφτονται σαν ανεξάρτητα άτομα· μιλούν εξ ονόματος της Ελλάδας ή της Τουρκίας. Αντί να κάνουν τον κόπο να ερευνήσουν, να διαβάσουν, να αμφισβητήσουν και να διαμορφώσουν δικές τους απόψεις, ασπάζονται τον λόγο του κράτους που διδάχθηκαν.

… Στη στήλη μου στην εφημερίδα Cumhuriyet έγραψα πολλές φορές ότι δεν είναι εφικτό να χαράξει κανείς μια γραμμή ανάμεσα στον εθνικισμό και τον ρατσισμό, διότι είναι έννοιες που συγκοινωνούν. Πρέπει να απαλλαγούμε από αυτές για να απελευθερωθούμε. Και πρέπει να ξεκινήσουμε με την κάθαρση των σχολικών βιβλίων από τον ρατσισμό, τον εθνικισμό και την εχθρότητα απέναντι στα άλλα έθνη. Μου φαίνεται αδύνατο να προσφέρουμε την κοινωνική συμβίωση στη βάση  ισοτιμίας στους Αρμένιους, Ρωμιούς, Άραβες, Κούρδους, Ρομά και Βόσνιους συμπολίτες μας, που έχουν κι αυτοί δικαιώματα στην επικράτεια όπου ζούμε όλοι μαζί, αν συνεχίσουμε να λειτουργούμε με γνώμονα τη γλώσσα μας, τη θρησκεία μας και τις φυλετικές μας ρίζες, ή αν συνεχίσουμε να θεωρούμε τη δική μας εθνική υπόσταση ανώτερη από τη δική τους…

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ στο κείμενο του Μπασκίν Οράν , διδάσκοντα στο Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της Σχολής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας, με τίτλο « Η βιτρίνα της Ίμβρου και της Τενέδου»
«Όλα μα όλα όσα λέει η Έκθεση είναι δυστυχώς αλήθεια. Μάλιστα, τα όσα προτείνει για ητ δημιουργία μιας θελκτικής «βιτρίνας» είναι μεγάλο δώρο. Αυτά τα νησιά μπορούν να γίνουν η εισαγωγή στην ελληνοτουρκική φιλία, παράδειγμα για όλη την υφήλιο. Και να καθησυχαστούν οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης.
Όμως ο εισηγητής δεν γνωρίζει την Τουρκία. Δεν ξέρει ότι προσβαλλόμαστε λόγω εθνικισμού. Κάνει σωστά τη δουλειά σε λάθος χρόνο. Διότι κανείς δεν είναι διατεθειμένος να τον ακούσει.
Τώρα έχει σειρά η αμοιβαία έκθεση του Μισέλ Υνώ, με θέμα τα προβλήματα των μειονοτήτων στο ελληνοτουρκικό πλαίσιο. Ένόσω την  περιμένουμε, ας σημειώσουμε κι αυτό: σε τέτοια ζητήματα αμοιβαίων μειονοτήτων , η λύτρωση της μίας μειονότητας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη λύτρωση της άλλης. Αν οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης δεν ενώσουν τις δυνάμεις τους με τους Ρωμιούς της Τουρκίας οι δύο μειονότητες δε θα ησυχάσουν.
Ούτε οι δύο χώρες.»







Παρασκευή 10 Ιουλίου 2015

«ΜΙΚΡΑΣΙΑ ,αγκαλιά και ξενιτιά», Κωστής Κεφαλάκης


Η Μικρά Ασία απορφανίστηκε από τους Έλληνές της. Μα οι αρχαιότητες, οι μνήμες, η Ιστορία μένουν εκεί. Όλα αυτά ντύνονται στο κρύο πέρασμα του χρόνου με την ελληνική ζώσα λαλιά, τη φωνή της Κρήτης, των παιδιών της! Συνδετικός κρίκος στερεός μπορεί να αποβούν οι αλαργεμένοι Κρητικοί στο συναπάντημα των πληγωμένων λαών. Τόσο αίμα έχυσαν, τόσα χρήματα ξόδεψαν Έλληνες και Τούρκοι. Τόσο πολύ τους κορόιδεψαν οι στρατοκράτες. Νισάφι πια! Η φωτεινή μέρα της ειρηνοφιλίας, της συναδέλφωσης λαών και πολιτισμών χαράζει. Κρητικοί της Μικρασίας σας χαιρετούμε!!!

 Ο συγγραφέας Κωστής Χατζηφωτεινός γράφει σχετικά :


«Από τη βιβλιοθήκη ΜΑΝΩΛΗ ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ παρουσιάστηκε χθες στην Ελούντα το βιβλίο του δασκάλου Κωστή Κεφαλάκη: "ΜΙΚΡΑΣΙΑ αγκαλιά & ξενιτιά". Η εκδήλωση μου έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσω και να εκτιμήσω το συγγραφέα του, για την εξαιρετική του δουλειά και για την προσωπική του υπέρβαση που τον έκανε να βλέπει από ψηλά και χωρίς εθνικά γυαλιά τις συγκλονιστικές ιστορίες των Τουρκοκρητικών και των Μικρασιατών που περιγράφει. Στο κεφάλαιο ΜΙΛΗΤΟΣ - ΔΙΔΥΜΑ - ΠΡΙΗΝΗ είδα με έκπληξη μια μεγάλη αναφορά στο βιβλίο μου "Νισάφι πια", στο μικρασιάτικο σπίτι του πατέρα μου καθώς και στον Τουρκοκρητικό φίλο μου Μπιλάλ που γνώρισε επίσης και ο Κωστής Κεφαλάκης. Στο 516 σελίδων βιβλίο του υπάρχουν πολλές έγχρωμες φωτογραφίες των τόπων και των ανθρώπων, που γνώρισε στα πολλά ταξίδια του στην Τουρκία, και ένα χρήσιμο γλωσσάρι.»

( https://www.facebook.com/k.hatzifotinos )

"Ίμβρος , το νησί της θλίψης", Ντενίζ Καβουκτσούογλου








Απόσπασμα  της συνέντευξης του Τζενγκίζ Ουρφαλίογλου
 ( σελ. 202- 203 )

Ο συγγραφέας:

« Κύριε Τζενγκίζ, η κοινή ιδιαιτερότητά σας με τον Γιουσούφ είναι ότι κατάγεστε από την Αντιόχεια. Έστω και σε διαφορετικές χρονικές εποχές, ζήσατε σε μια κοινωνία που απαρτιζόταν από ανθρώπους με διαφορετικές θρησκείες, δόγματα και εθνότητες, σε μια πολυπολιτισμική πόλη. Άραβες, Αρμένιοι, Συροχαλδαίοι, Τούρκοι ,σουνίτες, αλεβίτες, ορθόδοξοι, γρηγοριανοί, καθολικοί ήταν οι γείτονες και οι φίλοι σας. Σίγουρα αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο στη δημιουργία σχέσεων φιλίας με τους Ρωμιούς στο Γλυκύ. Κι εγώ γεννήθηκα στο Τσιχανγκίρ στην Πόλη και πέρασα τα νιάτα μου στο Μόδι. Είχα πολλούς Ρωμιούς, Εβραίους, Αρμένιους  φίλους. Το ίδιο ισχύει και για μένα. Και για τους δυο μας, πρωτεύουσα σημασία έχει ο «καλός άνθρωπος». Το να είσαι «καλός άνθρωπος» είναι ιδιότητα ανεξάρτητη από τα θρησκευτικά πιστεύω και τις εθνοτικές καταγωγές.»

Τζενγκίζ Ουρφαλίογλου:

« Έχετε δίκιο. Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στη λεωφόρο Σαράι της Αντιόχειας. Είχαμε πολλούς Αρμένιους φίλους, ορθόδοξους, καθολικούς και Εβραίους γείτονες. Δεν ξέραμε καν ποιος ήταν τι. Ο άνθρωπος ήταν άνθρωπος. Οι Εβραίοι το Σάββατο δεν άπλωναν χέρι στη φωτιά. Με φώναζαν και πήγαινα να τους ζεστάνω το φαγητό. Με τους φίλους πηγαίναμε στην εκκλησία, ακούγαμε τη λειτουργία. Εκεί λένε τον παπά Αμπούνα στα αραβικά, δηλαδή «πατέρα». Κι εγώ έτσι τον αποκαλούσα. Όπως είπατε, είχαμε διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο. Ήμασταν πάντα ανοικτοί στις διαφορετικές θρησκείες και διαφορετικές γλώσσες. »


Κυριακή 5 Ιουλίου 2015

" ΙΜΒΡΟΣ , Το νησί της θλίψης" , Ντενζ Καβουκτσούογλου

«Μοναδικό τους φταίξιμο το ότι ήταν Ρωμιοί».

Αυτό είναι το συμπέρασμα του Τούρκου συγγραφέα Ντενίζ Καβουκτσούογλου για τους κατοίκους της Ίμβρου, που τα μέτρα του κράτους με αφορμή το Κυπριακό, έκαναν το βίο τους αβίωτο και αναγκάσθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη, να εγκαταλείψουν το νησί τους, να εγκαταλείψουν τα πάντα, τη γη, τα ζώα τους, το σπίτι τους, τα έπιπλα και τα ρούχα τους για να αναζητήσουν αλλού την "επόμενη μέρα".
Πρόκειται για ένα πόνημα που εξωτερικεύει το δράμα, απεικονίζει τον πόνο, αποκτά δε πρόσθετη σημασία, όταν, όπως το συγκεκριμένο, φέρει την υπογραφή Τούρκου συγγραφέα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

"Ζεϊμπέκικο" Μπεχτσέτ Αϊσάν

 Ένα ποίημα φιλίας του Μπεχτσέτ Αϊσάν

 [ από το βιβλίο "Ίμβρος : Το νησί της θλίψης " του Ντενίζ Καβουκτσούογλου ]

Μέτρα τ' αστέρια τούτο εδώ είναι 
ο έρωτας που στήνεται στο απόσπασμα
εκείνο εκεί, ο θάνατος εσταυρωμένος.

Και πιο πέρα, το αμίλητο
ετεροθαλές αστέρι της σιωπής.

Ξέπνοο το αστέρι της εχθρότητας
που αναβοσβήνει

της έχθρας που θα σβήσει κάποτε
των μυδραλιοβόλων
των οδοφραγμάτων

των στρατοπέδων κράτησης
και των συρματοπλεγμάτων, λαμπερό αστέρι.

Σου φωνάζω, άκουσέ με,
κατάλαβέ με.

Με τον τρελό αγέρα
που φυσά από το ναυάγιο
ήρθα στο πλευρό σου
με τον τρελό αγέρα.

Στη βροχή
σβηστήκαν, δεν διαβάζονται πια τα ονόματα

τα σπασμένα μάρμαρα, τα πρασινισμένα 
σαρίκια, οι σταυροί
δεν ξέρω που βρίσκονται
οι χαμένες ταφόπλακες

κάτω από τα χιόνια.

Σαν φτάνει το πρωτοκαλόκαιρο
αρχίζει η εξορία των νεκρών μας
δίπλα - δίπλα
στα ίδια χώματα.

Σηκώνονται
 για ποντιακό χορό και συρτάκι.

Απ` την Κρήτη φωνάζει ο παππούς μου
απ` τη Φότσα ο δικός σου
σαν έρθει το καλοκαίρι.
Στα σπίτια απ` την ίδια πέτρα
στις ίδιες άμαξες με τ` άλογα
χαιρετούσαν με τον ίδιο τρόπο
τα ίδια λουλούδια
με το τραγούδι των ίδιων ποταμών.

Τάκη Πέτρουλα, μέτρα τ` αστέρια
κι αν λείπει, πρόσθεσε κι εσύ κανένα

εγώ είμαι φίλος σου.

Μπεχτσέτ Αϊσάν
μέτρα τ` αστέρια
κι αν λείπει,
πρόσθεσε κι εσύ κανένα
εγώ είμαι φίλος σου.

Των χλωμών αστεριών που τρεμοσβήνουν.

Χρόνια αργότερα, πάλι προς το ξημέρωμα
πάλι ένα θρόισμα των φύλλων

σαν πήγε κατά τις τρεις η ώρα
μ` έβαλε να γράψω αυτό το ποίημα.

Σαν πήγε κατά τις τρεις η ώρα
είχα δυο καρδιές μαζί.

Ή το ναυαγισμένο καράβι ή το φάρο.

( Σεπτέμβριος του 1985, Ιούλιος του 1986 )

Τετάρτη 22 Απριλίου 2015

ΑΖΙΖ ΝΕΣΙΝ

ΑΖΙΖ ΝΕΣΙΝ

 Ο Αζίζ Νεσίν ήταν Τούρκος σατιρικός συγγραφέας και πολιτικός ακτιβιστής. Ένας από τους πιο γνωστούς λογοτέχνες της Τουρκίας διεθνώς κι ένα από τα πιο φωτεινά μυαλά της γειτονικής χώρας.
 Ο ποιητής αφιέρωσε τη ζωή και το έργο του σε μια ανειρήνευτη σύγκρουση με τις εκάστοτε δικτατορικές εναλλαγές της Τουρκίας και στο τέλος της ζωής του το φανατικό ισλαμισμό. Υπερασπίστηκε πάντα την ελευθερία στην κριτική, αλλά και τη σύνδεση της κριτικής με την πράξη του αγώνα και το αριστερό κίνημα. Η δημοσιογραφική του πορεία, η πολιτική του σάτιρα, τα θεατρικά του έργα και το συνολικό συγγραφικό του έργο αντιμετωπίστηκαν με λογοκρισία, φυλακίσεις, επικήρυξη και απόπειρες δολοφονίας.
 Φιλολογικό ψευδώνυμο του Μεχμέτ Νουσρέτ Νεσίν (Αζίζ ήταν το όνομα του πατέρα του). Γεννήθηκε στη Χάλκη της Κωνσταντινούπολης στις 20 Δεκεμβρίου του 1915. Παιδί μιας φτωχής μικροαστικής οικογένειας, έμεινε ορφανός σε πολύ μικρή ηλικία. Αποφοίτησε από το Στρατιωτικό Λύκειο Kuleli (1935), τη Στρατιωτική Ακαδημία (1937) και τη Στρατιωτική Σχολή Φυσικομαθηματικών Σπουδών (1939). Φοίτησε, επίσης, για δύο χρόνια στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Υπηρέτησε ως αξιωματικός για αρκετά χρόνια, όμως το 1945 απομακρύνθηκε από τον στρατό με την κατηγορία της κατάχρησης καθήκοντος και εξουσίας. Έκτοτε, στρέφεται στη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία. Το 1944, δημοσιεύει τα πρώτα του ποιήματα και διηγήματα στο περιοδικό Milliyet, ενώ παράλληλα αρθρογραφεί στις εφημερίδες Yenigun, Karagoz και Tan (1944-45). Λίγο αργότερα εκδίδει το περιοδικό Cumartesi, και, σε συνεργασία με τον γνωστό πεζογράφο Σαμπαχατίν Αλί, εκδίδει την εβδομαδιαία σατιρική εφημερίδα Marcopasa (1946-47), στην οποία σατίριζε τόσο την πολιτικοκοινωνική ζωή της Τουρκίας, όσο και τους πολιτικούς ηγέτες. Η σάτιρά του και ο σαρκασμός του προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από τους αντιπάλους του, η κυκλοφορία της εφημερίδας του απαγορεύτηκε και ο ίδιος εξορίστηκε στην Προύσα για ένα χρόνο (1947). Ωστόσο, ο Νεσίν συνέχισε τον αγώνα του με την ίδια μαχητικότητα επιμένοντας να εκδίδει την εφημερίδα με διαφορετικούς τίτλους (Malumpasa, Merhumpasa, Ali Baba, Bizimpasa και Hur Markopasa).
Η προοδευτική του δράση, οι δημοκρατικές του ιδέες και τα σατιρικά του σχόλα για τους πολιτικούς ηγέτες και την κοινωνική ζωή της Τουρκίας τον οδήγησαν πολλές φορές σε σύγκρουση με το καθεστώς. Μετά από τη δημοσίευση ενός άρθρου στην εφημερίδα Tan, το 1945, στο οποίο ασκούσε έντονη κριτική στο πολιτικό καθεστώς, τα γραφεία της εφημερίδας κάηκαν από παρακρατικούς και στρατιωτικούς, ενώ ο ίδιος διώχτηκε πολιτικά. Για τους ίδιους λόγους δικάστηκε και οδηγήθηκε πολλές φορές στη φυλακή: το 1945, για τη δημοσίευση ενός φυλλαδίου με τίτλο "Πώς να ιδρύσετε ένα κόμμα, διαλύοντας ένα άλλο", το 1948, για την κυκλοφορία του δεύτερου βιβλίου του, που περιλάμβανε άρθρα και σχόλια για την τουρκική αλλά και για τη διεθνή πολιτική κατάσταση, το 1949, μετά τη δίωξη που άσκησαν εναντίον του για δυσφήμιση η βασίλισσα της Αγγλίας, ο Σάχης του Ιράν και ο βασιλιάς της Αιγύπτου, και το 1951, μετά την κυκλοφορία δύο άλλων περιοδικών που εξέδωσε, του Bastan και Yeni Bastan.




Παρασκευή 17 Απριλίου 2015

"Είμαι, είσαι, είναι … πατριώτης"

Είμαι, είσαι, είναι πατριώτης

Φίλε μου, με λένε Αντώνη. Αγαπώ την πατρίδα μου. Έπαιξα σε πολλά θεατρικά , είπα ποιήματα, τραγούδησα, φώναξα συνθήματα και στάθηκα προσοχή στον εθνικό μας ύμνο. Αγαπώ την πατρίδα μου. Είμαι απ` αυτούς που μπορούν να πουν «ο πατέρας μου πολέμησε, ο παππούς μου βασανίστηκε, οι δικοί μου έγιναν πρόσφυγες, τα αδέλφια μου υπηρέτησαν στα σύνορα». Κι εγώ το ίδιο θα ήθελα.

Με καταλαβαίνεις;

Κατακαλόκαιρο στην Κύπρο, φίλε μου, Αύγουστος, ντάλα μεσημέρι, που λέμε. Ο ήλιος καυτός κι εγώ στην εθνική οδό βουτηγμένος στα λάδια της μηχανής μαζί με τον πατέρα μου . Μην τα ρωτάς. Η μηχανή να καπνίζει , το ψυγείο σπασμένο, ο ιδρώτας να τρέχει και παρά τη φήμη μας για τα μηχανικά μαστορέματα, η μοίρα μας εξαρτάται από την Ασφαλιστική και την εξυπηρέτησή της. Περιμένουμε λοιπόν στη λωρίδα διαφυγής. Δίπλα περνούν αυτοκίνητα με πατημένα 100-120. Ποιος δε θα τα ζήλευε; Κατά τα άλλα ερημιά, Σκέφτομαι πως τα μόνα ζωντανά  πλάσματα που φαίνεται να επιζούν μέσα σ` αυτήν την αφόρητη ζέστη είμαστε εμείς. Η ώρα περνά και κοιτάμε απεγνωσμένα το ανοικτό καπό. Ξαφνικά ένα αυτοκίνητο κόβει ταχύτητα και σταματά 50 μέτρα μπροστά. Πινακίδες παλιές. Απ` αυτές που εμείς στην Κύπρο ξέρουμε ότι ανήκουν στους κατοίκους της άλλης πλευράς. Πριν προλάβω να το σκεφτώ, βγαίνει ένας κύριος το ίδιο παλιός, κοντός, λεπτός μελαχρινός. «Τουρκοκύπριος», ψιθυρίζω και σφίγγω τις παλάμες. Έχουν αρχίσει να βολτάρουν ανάμεσά μας τώρα που άνοιξαν τα σύνορα. Αλήθεια, όλο αυτό που κρατάω χρόνια, ετοιμάζομαι να το πετάξω με μία λέξη ( ή ό,τι άλλο χρειαστεί ) στο πρόσωπο αυτού του εχθρού. Όμως τα μάτια του πατέρα μου με καθηλώνουν. Ετοιμάζομαι να ουρλιάξω την αγανάκτησή μου για όλα αυτά που έκαναν σε εμάς, αυτός και το σινάφι του, όμως τα σπαστά ελληνικά του με προλαβαίνουν. «Μπορώ να βοηθήσω;». «Ευχαριστούμε, ειδοποιήσαμε», απαντά καταδεκτικά ο πατέρας. «Έγινε ο Θεός μαζί σας», λέει καλόκαρδα και προσπαθώντας να βρει τις σωστές λέξεις και φεύγει.



Φίλε μου, πες μου, υπάρχουν και καλοί Τούρκοι;

Πρέπει να φαίνομαι αλήθεια σαν καρτούν σε απόγνωση, όπως στέκομαι στο μετρό του Λονδίνου. Ψάχνω τα δρομολόγια, αλλά σήμερα άλλαξαν. Κόσμος περνάει και έρχεται και νιώθω όσο ποτέ την ανάγκη κάποιος να βοηθήσει, να μου εξηγήσει τι γίνεται και πως θα φτάσω στην εκκλησία που θέλω για τη Λειτουργία. Άντε να ρωτήσεις τώρα. Δύσκολο να `σαι ξένος. Για να δούμε ποιος θα σταματήσει να συνεννοηθεί μαζί μου στα «άπταιστα» αγγλικά μου. Κοίταξε να δεις τύχη σκέφτομαι. Κι όμως με πλησιάζει ένας συνομήλικος και ρωτά υπομονετικά εάν μπορεί να με βοηθήσει. Λέω το πρόβλημα και μου εξηγεί χαμογελώντας πως πηγαίνει στην ίδια κατεύθυνση και θα με πάει εκεί που θέλω. Φαντάσου πως τον κοίταζα. Εντάξει, πηγαίνει στην ίδια κατεύθυνση και θα με πάει εκεί που θέλω, αν και κανονικά θα κατέβαινε νωρίτερα. Στο δρόμο μιλάμε και αλήθεια, τον νιώθω δικό μου. Δεν ξέρω αν σου `χει τύχει. Στην κουβέντα με ρωτάει από πού είμαι. Από την Κύπρο λέω εγώ, εξηγώ για τους πρόσφυγες γονείς μου και επιστρέφω την ερώτησή του. «Κι εγώ Κύπριος, από την Κερύνεια είμαι» η απάντηση. Σκάω ένα χαμόγελο; «και γιατί δε μιλάμε ελληνικά;». Δεν ξέρει ελληνικά, είναι Τουρκοκύπριος. Μου ζητά ν` ανταλλάξουμε μέιλ, να μιλάμε. Αρνούμαι όσο ευγενικά μου επιτρέπει η έκπληξή μου.


Φίλε μου είμαι προδότης που δέχτηκα τη βοήθειά του;

Ακολουθώντας το δρόμο για τη Λειτουργία, που σου ` λεγα πριν, δεν ξέρω γιατί αλλά μου ήρθε στο μυαλό η εικόνα του παππού μου. Έφυγε με τον καημό της πατρίδας που έχασε και δεν ξαναείδε. Κάτω από την κληματαριά του προσφυγικού του σπιτιού μου ` χε πει. «Άκου παιδί μου, την πατρίδα να την αγαπάς, να μην ξεχνάς, αλλά να συγχωρείς. Οι άνθρωποι δε φταίνε. Τα πάθη, τα συμφέροντα… Τους ανθρώπους να τους αγαπάς, όπως θέλει ο Θεός».

Φίλε μου, πες μου. Στην Αγία Γραφή, που λέει «ν` αγαπάς τους εχθρούς σου», αλήθεια εννοεί και τους Τούρκους, τους εχθρούς της πατρίδας;
                                                                                                 Ιουλιανή

Δόθηκε από τον Ι.Περράκη , δημοσίευμα του περιοδικού "Προς τη Νίκη", Φεβρουάριος 2015


Τρίτη 14 Απριλίου 2015

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ

Η Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα και ο Δήμος  της Çankaya διοργανώνουν 5ήμερο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, 12-16 Aπριλίου.

Στο πλαίσιο αυτό θα προβληθούν, στον κινηματογράφο Çağdaş Sanatlar Merkezi, πέντε ταινίες σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών. Συγκεκριμένα θα προβληθούν οι ταινίες  «Πολίτικη Κουζίνα» του Τάσσου Μπουλμέτη (12/4), «Άδικος Κόσμος» του Φίλιππου Τσίτου (13/4), «Ο Εχθρός μου» του Γιώργου Τσεμπερόπουλου (14/4), «L » του Μπάμπη Μακρίδη (15/4) και «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη (16/4).

Προβολές καθημερινά στις 19:00. Οι ταινίες θα προβληθούν με υπότιτλους στην τουρκική γλώσσα.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.


TURKISH GREEK NEWS

Πέμπτη 9 Απριλίου 2015

"ΙΜΑΡΕΤ"- " İMARET"

Το "Ιμαρέτ" του Γιάννη Καλπούζου κυκλοφόρησε και στα τουρκικά.






imaret
 Yannis Kalpouzos
Kategori: YETİŞKİN - Kurgu - Genel 
Yayın Tarihi: YAKINDA
Sayfa: 552
Çevirmen: Elif Subaş


Kitap Hakkında

 1854 Arta. İki çocuk; biri Yunan, biri Türk. 

Aynı gece doğup kaderleri doğumlarıyla birbirine bağlanırken Arta’da saat kulesinin altında üç millet, üç kültür toplanır: Yunanlar, Türkler ve Yahudiler. İmarette herkesin bir yeri vardır: İki dost, gizemli bir cinayet, küçük Yunanistan, Osmanlı İmparatorluğu, çatışmalar, birliktelikler, Ramazan, hamam, Karagöz, acı tatlı hayat... 
Ve 1881 yılından sonra şehir terk edilirken dostları Türkleri arayan Yunanlar.

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

"ΑΪΒΑΛΙ" , SOLUP

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ




 






... Όμως αυτό που νιώθουμε για την πατρίδα , αυτό που έψαχνα, στη Μυτιλήνη το βρήκα.Στο πάνω κάτω της Ερμού.Στα όμορφα σπίτια με την τριανταφυλλιά την πέτρα απ` τα νταμάρια του Σαρμουσάκ , απέναντι. Στον τουρκομαχαλά και στα προσφυγόσπιτα της Πάνω Σκάλας που, όποτε βρίσκομαι στο νησί , τη μετράω για γειτονιά μου. Το βρήκα στα δάση και στα σβησμένα ηφαίστεια της Λέσβου. Στο μελτέμι και στη γαλήνη, στους κόλπους και στις αλυκές, στους ελαιώνες και στις ρεματιές,στους καφενέδες και στα καλοχτισμένα χωριά, στον παράδεισο της κυρα-Ειρήνης και στο γλυκό της κολοκυθάκι,εκεί κοντά στον Άγιο Δημήτρη...

... Εχθές είχε παρέλαση. Παρά έναν χρόνο,εκατό από την απελευθέρωση του νησιού από τους εθνικούς μας εχθρούς, τους Τούρκους.
Όλοι οι λαοί έχουν έναν μεγάλο ,κακό εχθρό.Κι αν δεν έχουν ,πρέπει να τον εφεύρουν.
Να τον δείξουν, να τον διδάξουν στα σχολεία.Γιατί πού ξέρεις... θα μεγαλώσουν τα παιδιά, μπορεί να δούνε άλλους να φταίνε για τα στραβά της ζωής τους...

...Κι έφτασε η στιγμή που μετρήσανε τον ανθρώπινο πόνο όπως μετράνε οι κρεατέμποροι τα γελάδια: Πάνω από δύο εκατομμύρια ξεχωριστές τραγωδίες. Νεκροί αμέτρητοι.Σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο βίαια διωγμένοι Ρωμιοί πρόσφυγες. Κάπου πεντακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνοι "ανταλλαγμένοι".Κανείς δεν τους ρώτησε.Παρέλαση από τραγωδίες. Ένας ασύλληπτος κατατρεγμός. Μια φούγκα από αμέτρητες απεγνωσμένες φωνές. Ελάχιστες από αυτές αποτυπώθηκαν σε βιβλία. Αρκετές πάλι - άλλοτε σαν παραμύθια και άλλοτε σαν εφιάλτες - τις άκουσαν παιδιά κι εγγόνια. Με τον καιρό λησμονιούνται , χάνονται κι αυτές. Συναντιούνται μ` εκείνες που δε μαθεύτηκαν ποτέ...